Serçe Saray’dan Seyf Saray’a ve Seyfe’ye
Prof. Dr. İlhan Şahin 2024-09-17
Kırşehir ilinin kuzeydoğusunda Mucur ilçesine bağlı olan Seyfe köyü ve gölü, Mucur’a 16 km mesafede yer alır. Köyün en önemli özelliği “kuş cenneti” olarak bilinen Seyfe Gölü’nün kenarında kurulması ve köy ile gölün aynı adı taşımasıdır. Asya’nın en batıdaki uç noktası olan Anadolu’daki Sapanca Gölü, Tuz Gölü ve Asya’daki Hazar Gölü, Baykal Gölü gibi yer kabuğunun hareketiyle kırılması sonucunda ortaya çıkan çukurlara ve çanaklara suların dolmasıyla oluşan ve çevresi dağlar ve tepelerle çevrili olan Seyfe Gölü, tektonik göl sınıfına girer. 18. yüzyılın başlarında Yazıcı Murtaza, Seyfe Gölü’nü büyük (azîm) bir göl olarak tavsif eder.1 1925 senesine ait tespitlerde gölün yaklaşık 200 kilometre karelik bir alanı kapsadığı ve etrafının devamlı bataklık halinde olduğu belirtilir.2 Yer yer bataklık, sazlık ve kıyıya yakın adacıklardan oluşan göl, alan olarak yıllara ve mevsimlere göre değişim göstermesine rağmen kurak dönemlerde13 km2 ’ye kadar çekilir. Yağışlı dönemlerde ise 70 km2 ’ye kadar çıkar. Kapalı havza olması sebebiyle suyu durdukça tuzlanan ve toprağı çoraklaşan göl, sayıları giderek azalsa da başta flamingo, ördek, angut ve toy olmak üzere yaklaşık 200 çeşit kuşun beslendiği, konakladığı, yuva yaptığı ve kuluçkaya yattığı bir yerdir.3 Söz konusu kuşlar arasında yıl içerisinde mevsimlere göre başka diyarlardan ve ülkelerden göç eden ve geleneksel olarak döngüsel hayat tarzı yaşayan pek çok kuş türünün, tıpkı konargöçer toplulukların kışlak, yazlak, yaylak ve güzlek mahallerinde konaklamaları gibi gölde konaklaması, gölün kuşlar bakımından yerel değil, uluslararası düzeyde bir göl olduğunu göstermektedir. Ancak son yıllardaki iklim değişikliği, küresel ısınma, gölü besleyen su kaynaklarının kuruması ve yüksek buharlaşmanın etkisiyle gölün özellikle yaz aylarında bu hususiyetini büyük ölçüde kaybetmeye başladığı dikkati çekmektedir. Seyfe Gölü, kuşlar için uluslararası düzeyde bir göl olmasına ve göl havzasında eski bir yerleşim yerinin izini yansıtan Seyfe adlı höyük yer almasına rağmen hem höyüğün hem de gölün ve köyün tarihî geçmişi ile ilgili bir araştırmanın yapıldığını söylemek çok güçtür. Bunun en önemli sebebini, kırsal kesimde yer alan höyük, göl ve köy ile ilgili yerinde araştırmaların yapılmamasına ve tarihî kaynaklarda yeterli düzeyde kayıtların olmamasına bağlamak mümkündür. Bu bakımdan
Yorum Sayısı : 0